In mijn reflecties mediteer ik over momenten tijdens mijn ontdekkingsreis in dans, vrijwilligerswerk met mensen met dementie, werk als psycholoog en meer.
—
"Aaaah, hén shūfú de..." De woorden verlaten mijn lippen, met een wolk van damp in de koude lucht. De frisheid van de lucht glijdt onze warme wangen en oren voorbij en neemt alle spanning en zorgen van de afgelopen week met zich mee. Arm in arm lopen we door en het verzorgingstehuis verdwijnt steeds meer naar de achtergrond. De bomen zijn nog steeds kaal en op sommige plekken op de stoep is het gedecoreerd met wit. In zichzelf gekeerd, begint ze over haar bekende onderwerp; "Zhàngfū de qián" (Het geld van de man).
Een aantal vrijdagavonden geleden had ik mij aangemeld voor een muzikale voorstelling in de bibliotheek. Als vrijdagwerker ben ik toch snel geneigd om naar huis te gaan, maar dacht dat het bezoeken van een evenement eens in de zoveel tijd me misschien goed zou doen. Het oncomfortabele gevoel bij het thuiskomen en begroet worden met donker had ik namelijk best onderschat sinds ik ben begonnen met mijn eerste full-time baan. Op deze avond rekte ik de tijd tot thuiskomst langer uit, at mijn diner in een restaurant en liep vervolgens door naar de bibliotheek. Alles op loopafstand betekent naast sneller op locatie arriveren ook meer tijd te vullen. Ik stap uit bij de derde verdieping. Ik laat mijn ogen glijden over de kaften en wordt gevangen door het boek "Alzheimers in Beweging" van Gera de Leeuw. In dit boek wordt beschreven hoe onze hersenen kunnen worden gestimuleerd door bewegingsoefeningen, speciaal voor mensen met Alzheimers. Op de donderdagen probeer ik aanwezig te zijn om met haar te kunnen dansen tijdens de dansmiddag. Ook zing ik regelmatig Chinese liederen voor haar wanneer we samen wandelen. Alles om haar uit haar woordenloep te stimuleren.
Haar woordenloep was in het begin nog niet duidelijk voor mij. Met mijn Chinees docent heb ik geprobeerd haar woordenloep te ontcijferen, maar het lijkt ook hier dat haar Chinese taalsysteem achteruit gaat. Ik vraag me af hoe ze vroeger in het Engels klonk, een taal die ze ook feilloos beheerste. Terwijl ik zelf worstel met de Mandarijnse taal, is het soms ook een uitdaging om te ontcijferen of het ligt aan mijn taalsysteem of die van haar wanneer ik het gesprek niet meer volg. Ik luister aandachtig naar haar verhaal. Het begint met het geld van de man, daar moet iets mee gebeuren heb ik ondertussen ontdekt. Dan volgt er iets over "jiā", wat huis betekent. Normaal luister ik naar haar verhaal, antwoord ik begripvol en stel ik geen vragen terug. Niet er tegenin gaan of vragen stellen heb ik geleerd, dit kan mensen met dementie namelijk gespannen en gestresst maken. Het verhaal begint opnieuw terwijl we nog lopen aan de rechterkant van de straat.
"Laten we even oversteken," zeg ik tegen haar terwijl ik mijn hoofd draai om te kijken of de fietsers en automobilisten stoppen. "Ja, oversteken is goed," antwoordt ze. We lopen aan via de andere kant terug naar het verzorgingstehuis, ons vaste rondje. Ze begint haar verhaal opnieuw. Dan zegt ze ineens dūodūodūo (veel veel veel). Dat hoor ik vandaag voor het eerst! "Dūodūodūo?", stel ik haar vragend. "Dūodūodūo," antwoord ze vastberaden. Dūodūodūo??" vraag ik nogmaals om het zeker te weten. "Dūodūodūo!!" antwoord ze ditmaal nog duidelijker. We schieten allebei in de lach. vast om het beeld dat we als twee duiven klinken die met elkaar proberen te communiceren.
Dan begint ze opnieuw over het geld van de man. "Houd je van mápó tofu?" vraag ik haar abrupt. "Mápó tofu? Duì!" antwoordt ze enthousiast. De band begint weer vanaf het begin. Ik onderbreek haar voor een dringende vraag. "Kunnen we de man vragen om met dat geld mápó tofu voor ons te halen?" Dampwolken van gelach vullen de ijskoude lucht voor ons gezicht. "Wat zeg jíj nou?" lacht ze, alsof ik als een amateur actrice van het script ben afgeweken om erop los te improviseren. "Laat hem dat brengen naar ons huis (jiā), zodat we samen kunnen eten, want er is dūodūodūo!" Schaterlachend bewegen we ons voort richting onze eindbestemming en bedenk ik me dat we misschien toch nog niet uitgepraat zijn over dit onderwerp.
